vindico

vindico
vindĭco (on account of a supposed derivation from venum - dico, also written vendĭco ), āvi, ātum, 1 (collat. form, acc. to the 3d conj., VINDICIT, XII. Tab. ap. Gell. 20, 1 fin. ), v. a. [vim - dico, prop. to assert authority, viz. in a case where legal possession of a thing claimed is refused; hence, transf.], to lay legal claim to a thing, whether as one's own property or for its restoration to a free condition.
I.
Lit.: IN. IVS. DVCITO. NI IVDICATVM FACIT AVT QVIS ENDO EOM IVRE VINDICIT, i. e. eum in jure vindicat, XII. Tab. ap. Gell. 20, 1, 45; cf., on the form of laying claim to disputed personal property, Gai Inst. 4, 16:

vindicare sponsam in libertatem,

Liv. 3, 45, 11; cf. id. 3, 48, 5; 3, 46, 7:

puellam,

id. 3, 46, 3:

ita vindicatur Virginia spondentibus propinquis,

id. 3, 46, 8.—
II.
Transf., in gen. (freq. and class.; cf. assero).
A.
To lay claim to as one's own, to make a claim upon, to demand, claim, arrogate, assume, appropriate a thing:

omnia non Quiritium sed sapientium jure pro suis vindicare,

Cic. Rep. 1, 17, 27:

videor id meo jure quodam modo vindicare,

id. Off. 1, 1, 2:

Homerum... Chii suum vindicant,

id. Arch. 8, 19:

ortūs nostri partem patria vindicat,

id. Off. 1, 7, 22:

maximam partem quasi suo jure Fortuna sibi vindicat,

id. Marcell. 2, 6:

ceterarum rerum quae sunt in oratore, partem aliquam sibi quisque vindicat,

id. Or. 19, 69:

quod neque summi imperatores... sibi umquam vindicare sunt ausi,

Quint. 1, prooem. §

14: partem oneris tui mihi vindico,

Plin. Ep. 6, 32, 2:

majestatem sibi,

id. Pan. 42, 1:

partis sibi aequas potentiae,

Suet. Tib. 50; id. Tit. 5; Sen. Ira, 3, 30, 3; id. Cons. Helv. 3, 9; id. Q. N. 1, 1, 10; Val. Max. 4, 3, 1; 5, 3, ext. 2; cf. Plin. Pan. 8, 2; Val. Max. 4, 5, 3: iniquissima haec bellorum condicio est; prospera omnes sibi vindicant, adversa uni imputantur, Tac. Agr. 27:

victoriae majore parte ad se vindicatā,

Liv. 44, 14, 8:

decus belli ad se,

id. 9, 43, 14:

tanta tamen universae Galliae consensio fuit libertatis vindicandae, ut, etc.,

should be maintained, vindicated, Caes. B. G. 7, 76:

Trasimenum pro Tarsimeno multi auctores... vindicaverunt,

have adopted, Quint. 1, 5, 13; so id. 1, 5, 26:

vindicet antiquam faciem, vultusque ferinos Detrahat,

reassume, Ov. M. 2, 523.— Poet., with inf.:

vindicat hoc Pharius dextrā gestare satelles,

Luc. 8, 675.—
B.
To place a thing in a free condition.
1.
In libertatem vindicare, to set free, to free, emancipate:

in libertatem rem populi,

Cic. Rep. 1, 32, 48:

ex dominatu Ti. Gracchi in libertatem rem publicam,

id. Brut. 58, 212:

rem publicam afflictam et oppressam in veterem dignitatem ac libertatem,

i. e. to restore, id. Fam. 2, 5, 2:

Galliam in libertatem,

Caes. B. G. 7, 1:

se et populum Romanum in libertatem,

id. B. C. 1, 22.—
2.
To deliver, liberate, protect, defend:

te ab eo vindico et libero,

Cic. Q. Fr. 3, 1, 3, § 9:

nos a verberibus, ab unco, a crucis terrore neque res gestae neque acta aetas neque vestri honores vindicabunt?

id. Rab. Perd. 5, 16:

sapientia sola nos a libidinum impetu et formidinum terrore vindicat,

id. Fin. 1, 14, 46:

quin ab hoc ignotissimo Phryge nobilissimum civem vindicetis?

id. Fl. 17, 40:

aliquem a miseriis morte,

id. Brut. 96, 329:

a molestiā,

id. Q. Fr. 1, 4, 2:

a labore,

id. Sull. 9, 26:

domum suam a solitudine,

id. de Or. 1, 45, 199:

laudem summorum oratorum ab oblivione hominum atque a silentio,

rescue, id. ib. 2, 2, 7:

sed ab hac necessitate egregie vos fortuna vindicat,

Liv. 37, 54, 10:

corpora a putrescendo (sal),

Plin. 31, 9, 45, § 98:

ebur a carie (vetus oleum),

id. 15, 7, 7, § 32:

capillum a canitie,

id. 28, 11, 46, § 164:

se non modo ex suspitione tanti sceleris, verum etiam ex omni hominum sermone,

Cic. Sull. 20, 59:

perpetienda illa fuerunt, ut se aliquando ad suos vindicaret,

might restore, id. Rab. Post. 9, 25:

quam dura ad saxa revinctam Vindicat Alcides,

sets free, Ov. M. 11, 213:

tandem absolutus vindicatusque est (reus),

Plin. Ep. 4, 9, 1.—
C.
With respect to some wrong perpetrated (cf. ulciscor), to avenge, revenge, punish; to take vengeance on any one; make compensation for:

omnia quae vindicaris in altero, sibi ipsi vehementer fugienda sunt,

Cic. Verr. 2, 3, 2, § 4:

maleficium in aliis vindicare,

id. Sull. 6, 19:

facinus in nullo etiam,

id. Verr. 2, 3, 84, § 194:

dolum malum et legibus,

id. Off. 3, 15, 61. acerrime maleficia, id. Rosc. Am. 5, 12:

consensionem improborum supplicio omni,

id. Lael. 12, 43:

eam rem quam vehementer,

id. Quint. 7, 28:

Ti. Gracchi conatus perditos,

id. Off. 1, 30, 109:

necem Crassi,

Ov. F. 6, 468:

offensas ense,

id. Tr. 3, 8, 40:

fortuita non civium tantummodo sed urbium damna principis munificentia vindicat,

Vell. 2, 126, 4.— Impers. pass.:

fateor non modo in socios, sed etiam in cives militesque nostros persaepe esse severe ac vehementer vindicatum,

Cic. Verr. 2, 5, 50, § 133:

vindicandum in eos,

Sall. J. 31, 18:

vindicatum in eos, qui, etc.,

id. C. 9, 4; cf.:

in quos (Venetos) eo gravius Caesar vindicandum statuit, quo diligentius, etc.,

Caes. B. G. 3, 16.—
2.
Transf. (after the analogy of ulcisci): vindicare se ab (de) aliquo, to revenge one's self upon one:

se ab illo,

Sen. Ben. 6, 5, 3:

se de fortunā praefationibus,

Plin. Ep. 4, 11, 14.— Pass.:

quantā saevitiā opus erat, ut Sulla de Mario vindicaretur,

Flor. 3, 21, 19.

Lewis & Short Latin Dictionary, 1879. - Revised, Enlarged, and in Great Part Rewritten. . 2011.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Look at other dictionaries:

  • vindiço — adj. Adventício; que veio de fora …   Dicionário da Língua Portuguesa

  • UBI MEAM REM INVCNIO, IBI EARN VINDICO — – где я нахожу свою вещь, там я её виндицирую (предъявляю иск об её истребовании) …   Советский юридический словарь

  • Continuing medical education — (CME) refers to a specific form of continuing education (CE) that helps those in the medical field maintain competence and learn about new and developing areas of their field. These activities may take place as live events, written publications,… …   Wikipedia

  • Рим город* — Содержание: I. Р. Современный; II. История города Р.; III. Римская история до падения западной Р. империи; IV. Римское право. I. Рим (Roma) столица Итальянского королевства, на реке Тибре, в так называемой Римской Кампанье, под 41°53 54 северной… …   Энциклопедический словарь Ф.А. Брокгауза и И.А. Ефрона

  • Рим, город — Содержание: I. Р. Современный; II. История города Р.; III. Римская история до падения западной Р. империи; IV. Римское право. I. Рим (Roma) столица Итальянского королевства, на реке Тибре, в так называемой Римской Кампанье, под 41°53 54 северной… …   Энциклопедический словарь Ф.А. Брокгауза и И.А. Ефрона

  • виндикация — (лат. vindicatio, от vindico  заявляю претензию, требую) (виндикационный иск), в гражданском праве иск собственника или лица, владеющего имуществом на законном основании, об истребовании его из чужого незаконного владения. * * * ВИНДИКАЦИЯ… …   Энциклопедический словарь

  • виндикация — (лат. vindicatio, от vindico заявляю претензию, требую) способ защиты права собственности, с помощью которого собственник может истребовать свое имущество из чужого незаконного владения (от недобросовестного, а иногда и добросовестного… …   Большой юридический словарь

  • ВИНДИКАЦИЯ — (лат. vindicatio, от vindico заявляю претензию, требую) способ защиты права собственности, с помощью которого собственник может истребовать свое имущество из чужого незаконного владения (от недобросовестного, а иногда и добросовестного… …   Юридический словарь

  • Виндикация — лат. vindicatio, от vindico защищаю, заявляю претензию, требую требование возврата своего имущества собственником в судебном порядке от третьего лица, владеющего этим имуществом на незаконных основаниях. Собственник имеет право потребовать… …   Словарь бизнес-терминов

  • ВИНДИКАЦИЯ — (латинское vindicatio, от vindico заявляю претензию, требую) (виндикационный иск), в гражданском праве иск собственника или лица, владеющего имуществом на законном основании, об истребовании его из чужого незаконного владения …   Современная энциклопедия

  • ВИНДИКАЦИЯ — (лат. vindicatio от vindico заявляю претензию, требую) (виндикационный иск), в гражданском праве иск собственника или лица, владеющего имуществом на законном основании, об истребовании его из чужого незаконного владения …   Большой Энциклопедический словарь

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”